Önceki FIFA'larda oyuncuların hareketleri belli sayıdaki hazır
animasyonla sağlanıyordu. EA Sports; Henry, Ronaldinho gibi dünyaca ünlü
birkaç futbolcuyu stüdyoya doldurup "motion capture" tekniği ile
hareketlerini animasyona çevirip oyuna uyguluyordu. Sonuçta animasyonlar
sayıca bol olsa da 3-5 maç yapınca hepsini görmüş oluyordunuz ve
hareketler kendini tekrar edip duruyordu. FIFA 10'da tamamen farklı bir
sisteme gidilmiş. Artık oyuncuların hareketleri hazır kalıplardan değil
pozisyona göre birbirini tamamlayan küçük animasyon parçalarından
oluşuyor. Böylece oyuncular bir hareket yaptığında topa, rakip
oyunculara ve pozisyona göre farklı animasyonlar çıkıyor karşımıza. Bu
sayede oyuncularımızın hareketleri ve dolayısıyla oyunun bütünü daha
gerçekçi gözüküyor. Gelişme gözle görülür olsa da, FIFA animasyon
çeşitliliği olarak hala PES'in gerisinde. Çünkü PES'deki inanılmaz
pozisyon çeşitliliği FIFA'da yok. Belki PES'deki kadar değişik
pozisyonlar olsa FIFA'daki minik adamcıklarımız da çok daha enteresan
hareketler yapacaklar.
Top Fizikleri
Lise fizik derslerinde uyumak yerine öğretmeni dinleyen herkes küre
biçimli cisimlerin ilginç dinamiklere sahip olduğunu bilir. Üstelik
futbol topu denen yaratık, içi hava dolu olduğu için yuvarlanır, zıplar,
kendi başına bıraksanız kimbilir daha ne şaklabanlıklar yapar... Ama EA
Sports'un bu basit gerçeği fark etmesi 9 senesini aldı. Bugüne kadar
futbolcu ayağının doğal bir uzantısı gibi görünen FIFA topları nihayet
özgürlüğünü kazandı. Artık top fizikleri tamamen kendi başına
hesaplanıyor. Mesela futbolcular depar atarken topun daha fazla
açıldığını ve yakındaki bir oyuncunun açılan topla direkt şut bile
çekebildiğini görebiliyorsunuz. Bugüne dek rakip oyuncu ile topun
ilişkisi topu çelmek ile sınırlıydı ve bunu yaptığında top onun ayağına
yapışıp kalırdı. Artık bir oyuncunun ayağına kayıp topa müdahale edince
topun müdahaleye göre ayaktan çıktığını görüyorsunuz ama kayan kişide
kalmıyor. Gittiği yöne göre kim yakınsa topu kontrol ediyor. Burada tek
rahatsız edici olan, topa kayan oyuncunun ayağa kalkmaktaki aşırı
yavaşlığı. Defansın genelinde bu sorun var zaten. Kaymadan topa müdahale
etmiş olsa da oyuncu genelde oyundan düşüyor ve kendine gelmesi birkaç
saniye alıyor. Bu yüzden defansta çok daha dikkatli olmak lazım. Rakibe
müdahale ettiğinizde başarısız olursanız bir anda rakibinizi kaleciniz
ile karşılıklı harmandalı oynarken bulabiliyorsunuz. Ama korkmayın
genelde gol olmuyor.
Topsuz Alan
İşte dualarımız gerçek oldu. Yıllarca FIFA'da topsuz alanda dikilen
mumlara deli olup dururduk. Ama artık oyuncular top ayaklarında değilken
de bir şeyler yapabileceklerini fark etmiş. Siz topu sürerken diğer
oyuncular da ilerleyip pozisyon alma çabasındalar. Hatta "Q" tuşu ile
oyunculardan birini depara kaldırıp koşu yoluna pas bile
verebiliyorsunuz. Hala gerçek oyuncular kadar hareketli olmasalar da
atak yaparken diğer oyuncular ilerlemenize yardımcı oluyor ve defansta
kademe alma çabasına giriyorlar. Ayrıca "Z" tuşu ile pozisyona yakın ve
müsait oyunculardan birini seçip onu yönlendirebiliyor ve havadan kısa
paslarla defansın bir kademe ilerisine isabetli paslar atabiliyorsunuz.
Bu özelliğe alışmak zor olsa da atak yaparken çok faydalı olabiliyor.
Gerçi oyunda ciddi bir ofsayt sorunu var ve defansın arkasına pas atma
girişimleri pek başarılı olmuyor. Her ofsayta düşüşümde Fenerbahçe
maçlarını hatırlayıp "Hepiniz mi Güiza'sınız be!" diyesim geliyor. Belki
zamanla bunun da kolay bir yolunu buluruz. Ama hala PES'deki akılcı
pasların oyuna kattığı zevkten mahrumuz.
Oynanıştaki İncelikler
FIFA serisinin PES'e göre en zayıf yanı oynanışta üzerine çalışıp
uzmanlaşabileceğiniz incelikler olmamasıydı. Yani oyun hep A, S, D
tuşlarıyla düz oynanıp dururduk. Eskiden Alt tuşu ile top ile kayan
rakibin üzerinden zıplama veya kendi çevrenizde dönerek rakibi geçmek
gibi artistlik hareketler vardı ama bu iki hareketi tekrarlaya
tekrarlaya aynı basit golleri atmak ve yemek can sıkıcı oluyordu. Bu
sefer EA Sports oyuna Freestyle isminde yeni bir özellik eklemiş. Top
sizdeyken "Shift" tuşuna basarsanız adamınız artistik hareketler ve
küçük deparlarla klasını konuşturuyor. Tabii bu hareketlerin başarısı
adamınızın konuşturacak ne kadar klası olduğuna da bağlı. Sonuçta
Servet'ten Alexin yaptığı hareketleri yapmasını bekleyemezsiniz, kayar
düşer illa ki. Ama Freestyle'm pek hoşuma gittiğini söyleyemem. Çünkü
"Shift" tuşuna bastığınızda adamınız ne kadar kıvrak hareketler yapsa da
bu defans oyuncusunun topu çalmasını zorlaştırmış gibi durmuyor ve
oyuncunuzun hangi yöne gideceğini kontrol etmek çok zor.
Oyun İçi Taktikler
Oyuna eklenen yeni bir özellik de oyun içinde tek tuşla taktik
değiştirme ve önceden hazırladığınız taktikleri uygulama. Oyunda "Z" ve
"C" tuşları ile taktik değiştirebiliyorsunuz. Böylece ayar menüsüne
girip çıkmanız gerekmiyor. Özellikle multi-player oynarken rakibin "Bir
saniye abi taktik değişicem" diye oyunu yarıda bölmesi kadar sinir
bozucu bir şey yoktu. Ama asıl yenilikçi olan hazır taktikleri uygulama.
Bu taktikleri siz belirleyemeseniz de korner veya serbest vuruş
kullanırken hazır taktiklerden birini seçip uygulayabiliyorsunuz.
FIFA 10'un yeniliklerini anlatmaya devam edersem sanırım siz de ben de
bayılıp kalacağız. Bu yüzden biraz oyun deneyiminin kendisine gelelim ve
geriye kalan yenilikleri bu şekilde anlatalım. FIFA 10 yine 1 DVD
olarak geliyor ve bitmek bilmez kurulum süresinin ardından mükafat
olarak sizi müthiş bir video bekliyor. Video'nun hemen ardından ana menü
ve yeni FIFA müzikleri karşımızda. Bizi açılışta karşılayan şarkı Kings
of Leon'dan "Red Morning Light", FIFA ruhuna uygun, hareketli ve
heyecan veren bir şarkı. Oyunu oynadıkça Radiohead'den Tribalistas'a,
Paul Van Dyk'dan Dandy Warhols'a dünyanın dört bir yanından müziklerle
coşuyorsunuz. Ağırlık yine ingiliz gruplarda olsa da şarkı listesinde
Japonya veya isveç'ten birilerinin olması çok hoş. Üstelik bütün
şarkılar çok iyi. Zaten oyun ses ve müzikten tam puan alıyor, bu konuda
rakip tanımıyor.
Yönetim İstifa
Ama oyunun müziklerinin yarattığı coşku kısa sürede oyunun menülerinde
kaybolmanızla sona eriyor. Bugüne kadar gördüğümüz en kötü FIFA menüsü
bu. Ne nerededir çözene kadar oyunun birçok özelliğini kaçırıyorsunuz.
Hele Career modundayken bu adamlar hiç mi oyun menüsü görmemiş
dedirtiyor. Bu sene FIFA eski senelere göre daha fazla stadyuma sahip.
Ama boşuna sevinmeyin bunların içinde Türk stadı yine yok. Belçika,
İsviçre, İskoçya gibi kendi ülkesi dışında kimsenin ilgisini çekmeyecek
stadlar varken, bir tane bile Doğu Avrupa stadının olmaması hayal
kırıklığı yaratıyor. Üstelik oyundaki turnuvaların hepsi de ulusal
kupalar. Hadi bunu da geçtik, bir Dünya Kupası seçeneği olmamasının
mazereti ne? FIFA'da Dünya Kupası illa 4 senede bir mi olmak zorunda?
Rasgele kuralar ve bugünün kadrolarıyla dünya kupası oynamak isterdim
ben açıkçası. Oyunda milli takımımız haricinde Türkiye Ligi de
bulunuyor. Dört takımı bulunan Yunan Ligi dışında diğer ülkelerin
genelde birer takımı var. Nerede Stau Buchrest, nerede Kızılyıldız? Koca
Güney Amerika, Boca Juniors ve River Plate'den mi ibaret? FIFA 10'un bu
konuda çok kısa kaldığı açık.
Yeni Oyun Modları
FIFA 10'un en çok merak uyandıran özelliği, yeni kariyer moduydu. Ama
kendisi tam bir hayal kırıklığı. Menajerlik hissini bir parça olsun
alamıyorsunuz. Her şeyden önce menüler korkunç. Transfer metodu önceki
oyunlardan farksız. Lig lig, takım takım dolaşıp kendinize oyuncu
arıyorsunuz. Adam gibi bir transfer ekranında satılığa çıkmış oyuncuları
göstermiyor. Antrenman opsiyonları çok basit ve komik. Üstelik
adamlarda bir gelişme oluyormuş gibi gelmedi bana. Takım kadrosunu
gördüğünüz ekran 11 oyuncuyu bir arada göstermeyi bile beceremiyor.
Takımı kurmak için 4 sayfalık menüde bir aşağı bir yukarı gidip
duruyorsunuz. Fikstür ve tablolar alakasız bir yerdeki kötü hazırlanmış
ekranların içinde. Kısacası kariyer modunda sayfa sayfa dolaşıp aşağı
yukarı kaydırmalardan başka bir mücadele yok. Üstelik İngiltere 3.
liginden bir takım alıp Premier Lige çıkartmayı falan unutun. Zayıf
takımlarla oynamak çok zevksiz ve hemen sıkılıyorsunuz.
Oyunda dört dörtlük olmuş diyebileceğim tek mod antrenman "Practies"
modu. Bu moda girdiğinizde stadyumda değil, yan sahalardan birinde
oynuyorsunuz ve adamlarınız antrenman formaları ile sahaya çıkıyor. Kuş
sesleri dışında bir ses olmadan rahatça antrenman yapıyorsunuz. Böylece
koçun komutları ve topun sesini çok net duyuyorsunuz. Zaten FIFA 10'da
seslerin ne kadar iyi olduğunu en iyi antrenman modunda anlıyorsunuz.
Ayrıca menüleri de çok kullanışlı ve kolayca farklı antrenman modlarma
geçebiliyorsunuz. Fenerbahçe nasıl olmuş bakmak için hemen Arsenal ile
bir maç ayarladım. Maç İstanbul'da olmasına rağmen ben yine saçma sapan
bir statta oynamayı bekliyordum. Ama o da ne... Oyuncular sahaya çıktı
ve burası Şükrü Saraçoğlu. Üstelik tribünler "Sarı Lacivert Şampiyon
Fener!!!" diye inliyor. Bu, FIFA 09'dan da tanıdığımız bir görüntü ama
birebir yapılmış olması bir yana, stadyumdan görülen çevre binalara
kadar her şeyin gerçeğe uygun olması gözlerimi yaşarttı açıkçası. Ama bu
"İnönü neden yok diye" hayıflanmam ile son buldu. Oyuncuların göz alan
stada giriş töreni ve maçın başlayışı ile FIFA 10 grafik olarak ne kadar
iyi olduğunu gösterdi. Gerçi ben son FIFA'larda oyuncuların üzerindeki
kaplamaları 'gerçekçi'den çok çamu-rumsu buluyorum. Bir spor oyununda
grafikler daha parlak ve sade olmalı bence. Ama bu zevk meselesi
olduğundan kararı size bırakıyorum.
Paslaşamamak
Oyunu oynamaya başladığınızda ilk fark edeceğiniz şey paslaşmanın
oldukça zorlaştığı. Artık her pas yerini bulmuyor ve defans, topları
kesme konusunda daha başarılı. Bu bence çok iyi bir gelişme. Gerçek
maçlarda oyuncuların tıkanıp kaldığı, pas çıkaramadığı pozisyonları bire
bir yaşıyorsunuz ve sık sık yerini bulmayacağını bildiğiniz halde
umutsuzca pas çıkarıyorsunuz. Bu FIFA 10'un yeni topsuz alan oyunlarını
daha da önemli kılıyor. Ama paslaşmadaki diğer bir zorluk adamların her
zaman istediğiniz yere pas atmaması. İyi takımlarda bu sorunu daha az
yaşıyorsunuz ama zayıf bir takım aldınız mı istediğiniz adama pas atmak
veya orta yapmak tamamen oyuncunuzun paşa keyfine kalmış. Zaman zaman
saç baş yolmamak elde değil.
Oyun bu sene biraz daha yavaşlamış gibi. Ayarlardan maçı hızlandırmak
mümkün olsa da maç sırasındaki adrenalini arttıracak kadar
hızlanamıyorsunuz. Bu biraz da oyunun yeni yapısı yüzünden alınmış bir
karar gibi. Sonuçta topsuz alan oyunları ve kolay pas çıkaramamak daha
fazla düşünerek oynamanızı gerektiriyor. Belki oyun artık daha gerçekçi
ama daha eğlenceli gibi gelmedi bana.
Dışarıdan Asılmak
Gelelim gol atmaya. FIFA 10'da geçen senelere göre dışarıdan gol atmak
çok kolaylaşmış. Özellikle uzak köşeye doğru çekilen şutlar çok kolay
giriyor. Ceza sahasının önündeki 5 metrelik alan şut gücünü doğru
ayarlamaya alışmış her oyuncu için penaltı gibi. Buna karşılık ortalara
kafa atmak, sahasının içine kısa paslarla girmek çok zor. Üstelik bu
pozisyonlarda kaleciler panter kesiliyor. Mesela ilk denememde alışana
kadar 3-4 kere saçma sapan geri pas hatası yaptım ve hepsinde rakip altı
pasın önünden topu dışarı attı veya kaleci kurtardı. Topsuz oyun ve
Freestyle'ı kullansanız bile oyunda pozisyon yaratmak oldukça zor. Bir
de az sayıdaki pozisyonda gol atamayınca ister istemez işi dış şutlara
bırakıyorsunuz ve oyunun tadı kaçıyor. EA Sports'un en kısa sürede bir
yama ile bu dengesizliği düzeltmesi gerekiyor.
Hakem Kararı
FIFA 10'da bir şeylerin değiştiğini görmek güzel. Gerçekçilik uğruna
eğlenceyi kaçırsa, korkunç menüleri ve eksik bir dolu özelliği olsa da
FIFA 09'un ardından 10 ilaç gibi. Ama bana öyle geliyor ki Pro Evolution
Soccer 9 çıktıktan sonra kimse bu ilacı içmek istemez. Ama serinin
hareketlenmesi FIFA 11 için bizi umutlandırıyor.
This image has been
resized. Click this bar to view the full image. The original image is
sized 1024x768.
This image has been
resized. Click this bar to view the full image. The original image is
sized 1024x768.
This image has been
resized. Click this bar to view the full image. The original image is
sized 1024x768.
This image has been
resized. Click this bar to view the full image. The original image is
sized 1024x768.
This image has been
resized. Click this bar to view the full image. The original image is
sized 1024x768.
This image has been
resized. Click this bar to view the full image. The original image is
sized 1024x768.
This image has been
resized. Click this bar to view the full image. The original image is
sized 1024x768.
This image has been
resized. Click this bar to view the full image. The original image is
sized 1024x768.
This image has been
resized. Click this bar to view the full image. The original image is
sized 1024x768.
This image has been
resized. Click this bar to view the full image. The original image is
sized 1024x768.